Os límites da descarbonización do transporte baixo o paradigma do crecemento actual

Este título pertence ao artigo que se publicará na revista científica “Energy Strategy Reviews” no vindeiro novembro do 2020. Son os seus autores: Ignacio de Blas, Margarita Mediavilla, Iñigo Capellán-Pérez e Carmen Duce, todos eles membros do recoñecido grupo de Enerxía, Economía e Dinámica de Sistemas (GEEDS) da Universidade de Valladolid, formado por profesores e investigadores con experiencia previa no estudo de cuestións ambientais e implicación persoal en ecoloxía e cooperación ao desenvolvemento e os seus traballos están a ter moita relevancia a nivel internacional.
Deixamos a continuación algúns fragmentos do seu último artigo.

<< A transición a unha sociedade sen carbono é unha das principais preocupacións entre os investigadores interesados en lograr sociedades sostibles. Os esforzos en “descarbonizar” están motivados pola necesidade de reducir as emisións de gases de efecto invernadoiro e evitar os escenarios de cambio climático no peor dos casos, así como anticipar o esgotamento dos combustibles fósiles.
Neste contexto, o transporte identifícase como un dos sectores máis difíciles de descarbonizar. Isto débese aos patróns actuais de mobilidade cultural, ao feito de que o transporte é o sector de uso final de enerxía menos diversificado, ao continuo crecemento da demanda mundial de mobilidade e ás limitacións técnicas para substituír os combustibles a base de petróleo.

As emisións aumentaron un 2,5% anuais entre 2010 e 2015 e, durante o último medio século, o sector foi testemuña dun crecemento máis rápido das emisións que calquera outro. Hoxe en día, o transporte depende en gran parte de combustibles líquidos (95%) (principalmente derivados do petróleo) e o 55% do total de combustibles líquidos do mundo está dedicado a este fin. Tamén é un sector clave, esencial para impulsar o comercio e a maioría dos procesos e servizos industriais, incluída a agricultura industrial para a produción de alimentos.

Espérase que a falta de enerxía para o transporte repercuta en todos os demais sectores, especialmente nunha economía fortemente globalizada.
Conseguir reducións ambiciosas de gases de efecto invernadoiro é particularmente difícil para o transporte debido ás limitacións técnicas de substituír os combustibles a base de petróleo. Os resultados mostran que unha substitución masiva de vehículos individuais alimentados con petróleo por vehículos eléctricos por si só non pode producir reducións de gases de efecto invernadoiro consistentes coa estabilización climática e podería provocar a escaseza dalgúns minerais clave, como o litio e o magnesio. Ademais, a resposta da economía dentro dun sistema de crecemento económico crearía un efecto rebote que contrarresta os beneficios da substitución.

A única estratexia que pode acadar os obxectivos a nivel mundial segue o paradigma de Decrecemento, combinando un cambio rápido e radical a vehículos eléctricos máis lixeiros e modos non motorizados cunha redución drástica da demanda total de transporte. >>
Volveremos a falar do grupo GEEDS e as súas análises en próximas entregas deste humilde espazo decrecentista.

Óscar Blanco