Cartas desde Copenhague.
Ás veces parece que o mundo se desmorona e, outras veces, sinxelamente se desmorona. Camiñamos sobre a delgada liña que separa o que parece do que é, sostidos por un fío de fibra que nos mantén conectados a un escenario que abrazamos e tememos a partes iguais. Ata que un bo día a materialidade do mundo imponse con toda a súa crueza e lémbranos que somos e formamos parte de algo imposible de abarcar nun conciso comentario de Instagram. Non desaparece deslizando a pantalla cara arriba ou cara abaixo; non se pode bloquear nin depende de se gusta ou non. Sinxelamente está. Nin máis nin menos que a realidade. Como ben dicía Rueda hai uns días: “É a que é”.
O incendio que o pasado agosto arrasou con 20.000 hectáreas na provincia de Ourense foi o maior rexistrado na historia da nosa comunidade. Unha catástrofe para as zonas afectadas e para o planeta en conxunto. Menos árbores nun panorama de quecemento global imparable nunca é unha boa noticia. Pero, “a realidade é a que é”.
Así quixo simplificar e afrontar un asunto complicadísimo o presidente da Xunta: apropiándose da realidade e da verdade, manufacturando ambos os conceptos e póndoos ao servizo da súa narrativa e interese partidista. Nada novo. Desde hai décadas, a política reduciuse a eslóganes e emocións básicas, perdendo de vista o propósito máis digno da arte de gobernar: a xestión e consecución do ben común.
Hoxe en día, ese ben común é cada vez máis amplo e complexo. Nadamos a diario nun océano de información cuxo resultado non son cidadáns máis informados, senón máis anestesiados, confundidos e radicalizados. E a radicalización, a pesar das súas nefastas consecuencias, converteuse no pan noso de cada día. A isto súmase que, nas últimas décadas, o lema do despotismo ilustrado “todo para o pobo pero sen o pobo” marcou tendencia. Partidos de todas as cores fóronse desligando lentamente da verdade. Xa nin sequera fai falta esconder a súa basta manipulación: agora é lexítimo mentir aos catro ventos sen medo a represalias. E para os rebeldes inconformistas, censura.
Ante este panorama, en lugar de reforzar valores, prover solucións e traballar nun proxecto de futuro cabal e sustentable, seguimos sendo testemuñas da erosión da práctica e o discurso político. Estamos en mans de líderes incapaces de transmitir esperanza; líderes aferrados ao poder; líderes sen unha estratexia máis aló de asegurarse unha candidatura; líderes que despregan impunemente discursos crispados, centrados na culpabilización do opoñente ante calquera crise.
Nesta realidade, que o noso rural se vise tan desamparado e desprotexido ante incendios desta magnitude non é casualidade. Esta catástrofe puido evitarse se os intereses partidistas puxéranse ao servizo do pobo, e non ao de medidas cortoplacistas que gañan eleccións a cambio de condenar a comunidades enteiras á ausencia dun futuro digno.
Para que este panorama cambie, necesitamos un entendemento e unha práctica da política radicalmente distintos. Necesitamos deixar de conformarnos coa visión da realidade que nos queren vender, tan negra e baleira como quedaron os montes de Ourense.
A nosa paisaxe, en palabras de Rosalía, “a vista dous meus ollos”, con toda a súa diversidade, é unha extensión da nosa casa. As pedras, tanto as que forman os cimentos dos nosos fogares como as que salpican o monte ourensán, son parte da nosa cultura.
Elas e nós merecémonos algo mellor.
Merecémonos outra realidade..
Raquel Sertaje
